Houtje touwtje of high tech?

De wereld is echt groter dan Nederland. Tal van landen hebben op hun manier problemen opgelost die wij hier ook op onze eigen manier proberen aan te pakken. Kern van dit artikel is dat het beslist geen kwaad kan eens over de grens te kijken hoe andere landen zaken geregeld hebben. In de zeven jaar dat wij in België hebben gewoond hebben we bijvoorbeeld geleerd dat de postbezorging op zaterdag feitelijk overbodig is. Als je weet dat de facteur niet langs zal komen, mis je hem of haar niet en kun je net zo goed tot maandag wachten. Bovendien, of de post in België er nou vijf, zes of zeven dagen over doet, dat maakt niet zo heel veel uit.

Slim is hoe de Belgen absoluut geen probleem hebben met hun stemcomputers. De enige keer dat ik ging stemmen voor de gemeenteraad van Overijse, werd er gewerkt met een computer met touchscreen. Niks geen high tech machine met een nagebootst stemformulier, waarbij je niet weet of je de knopjes links of rechts van de kandidaat moet indrukken. Nee, op het scherm kies je eerst de partij die je wil stemmen. Vervolgens komen alleen de kandidaten van die partij in beeld. Daarna stem je op de kandidaat die je wil, waarna er een bonnetje uit het apparaat komt rollen. Hierop staat de uitgebrachte stem staat - zodat de stemuitbrenger kan nagaan dat alles klopt - die als grande finale van de hele procedure en onder toezicht in de stembus moet worden gedeponeerd. Uiteindelijk moeten de uitslag van de computer met die van de ouderwetse stembus worden vergeleken en kan de computer dankzij vermeende misleidende software geen valse uitslagen geven, of het valt door de mand. Zo beschouwd was het dus helemaal niet nodig dat Nederland terugkeerde naar het rode potlood, als het maar even over de grens had gekeken. Helaas is Nederland weer helemaal terug naar het houtje touwtje systeem dat uiteindelijk door menselijke beoordelings- en telfouten nog veel onbetrouwbaarder is gebleken dan een stemmachine met geheimzinnige software. Florida heeft ook bewezen dat tellen niet betrouwbaar is, anders was Bush nooit president geworden. Trouwens, ook het probleem van de gekozen burgemeester is voor de Belgen geen probleem. De burgemeester is in België het hoofd van het gemeentebestuur en wordt door de gewestregering benoemd uit de leden van de gemeenteraad. De gemeenteraadsleden kunnen daarvoor kandidaten voordragen bij de provinciegouverneur. Kan het simpeler? Bij de verkiezingen waar ik eerder op doelde, voerde de burgemeester dan ook campagne met “kies de burgemeester”. En met succes, want ik heb op hem gestemd.

In september was ik op vakantie in San Francisco, California. In de grote stad ben je dan al gauw gebonden aan het gebruik van het openbaar vervoer. Al weer een interessant verkenningsgebied! Hoewel geheel buiten de scope van dit stukje: neem in San Francisco in ieder geval niet de kabeltram. Het kaartje daarvoor is onevenredig duur en die kabeltrams zijn alleen maar leuk als je er niet in zit. Kijk vooral hoe deze de steile hellingen op en af gaan en dat is nog gratis ook. Wat nog erger is dat de kabeltram alleen enkele reizen verkoopt en dat je onderweg niet even mag uitstappen om daarna weer verder te gaan, ook niet als je je vergist in de halte. Probeer je dan toch weer met een van de volgende kabeltrams verder te reizen dan wordt met luide stem verkondigd  “there’s no such thing as a transfer on the cable tram” en wordt je indirect en publiekelijk bestempeld als zwartrijder! Blijf dus uit de buurt van deze - overigens geprivatiseerde - schurkenbende!
De rest van het openbaar vervoer in San Fransisco is in handen van Muni,wat staat voor San Francisco Metropolitian Transportation Agency. Er rijden bussen, normale trams en ook een metro, die de BART heet, wat dat weer staat voor Bay Area Rapid Transit. De laatste is misschien snel, maar ook buitengewoon lawaaiig, dat ontdekten we op onze laatste camping die juist klanten probeerde te trekken met de omstandigheid dat de camping niet ver van de BART lag. Of was het juist een verkapte waarschuwing? Overigens had ik de naam van de camping ook niet goed gelezen want in plaats van Trailer Haven, had ik er Trailer Heaven van gemaakt.. Grond voor klagen had ik dus ook al niet. Weer ben ik afgedwaald, want het punt dat ik wil maken is dat er in deze wereldstad geen spoor van begin van een OV-chipkaart is. In Nederland hebben we 500 miljoen Euro (!) geinvestereerd om ……………  , ik heb geen idee. In San Fransico koop je bij de chauffeur een kaartje. Je gooit gepast geld in een geldtelmachine dat verbonden is met een kluisje. Wat nu volgt is een houtje touwtje systeem van de bovenste plank: simpel en goedkoop, zelfs inkt komt er niet aan te pas. De onderkant van het vervoerbewijs bestaat uit een urenoverzicht. De chauffeur scheurt met de hand de onderkant van het kaartje zodanig af dat je er om en nabij één uur op mag rijden. Om en nabij schrijf ik expres, want het papier is dun, de vingers zijn dik en wat maakt het ook uit; nauwkeurig scheuren heeft sowieso weinig zin. Reizigers worden toch niet of nauwelijks gecontroleerd. Amerikanen kunnen namelijk heel goed rekenen. Geld voor het invoeren van een OV-chipkaart kun je namelijk veel beter gebruiken om de bussen en trams op tijd te laten rijden. En controleurs brengen hun geld ook niet op. Wel wordt er in de bus omgeroepen dat iedere reiziger wordt geacht eerlijk zijn kaartje te kopen. En wie dit niet horen wil of er niet naar handelt, tsja, die zal het niet breed hebben en mag tegen de regels in gratis mee. Een goed, maar verpest  Nederlands woord daarvoor is gedogen. Wat rest is de vraag welk land is eigenlijk socialer is, de VS of Nederland waar de iedere reiziger – arm of rijk - meer dan het volle pond moet betalen om ook nog de kosten voor de OV-chipkaart op te hoesten?

Door Eduard Dame, 15 oktober 2010

Reageer op dit artikel!